گزارشی از نشست اکران و تحلیل و بررسی فیلم انگل در سینما اندیشه

از سلسله نشست های اکران و تحلیل و بررسی و ایده پردازی تولید فیلم از دیدگاه اندیشه اسلامی، نشست اکران و تحلیل و بررسی فیلم انگل با حضور دکتر هاشمی عدالت پژوه برگزار شد.

 به گزارش روابط عمومی معاونت فضای مجازی هنر و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی، دکتر هاشمی در نشست اکران و تحلیل و بررسی فیلم انگل در سینما اندیشه تصریح کرد: مفاهیم اگر انضمامی نشوند و از عالم عقل و خیال نیایند و تصویر سازی نشوند حتی برای بعضی خواص نیز قابل درک نیست و این قدرت سینما است.

وی افزود: برای مثال فیلم میوه ممنوعه یک حلال الهی را به حرام ترین کار الهی تبدیل می کند یا فیلم کشتن گوزن مقدس، یک سوال بزرگ از عدل الهی را در ذهن مخاطب می گنجاند.

این عدالت پژوه با اشاره به اطلاعات از فیلم انگل ادامه داد: موضوع این فیلم نابرابری در طبقات اجتماعی و همان داستان قدیمی فقر و غنا است که موضوع جدیدی نیست اما قدرت این فیلم در این است که با نگاه خاص و هوشمندانه ای به این مساله پرداخته و توانسته آن را احیاء کند.

وی خاطرنشان کرد: فقر و بیکاری، نفوذ ابتدایی خانواده فقیر بر خانواده ثروتمند، زمینه سازی برای نفوذ شایستگان با فریب کاری و حذف رقیبان، تحقیر های پنهان از طبقه فرادست، فشار روانی در اثر ویرانی خانه و خاک نشینی و تحقیر آشکار تر از سوی ثروتمندان و تلاش مرد بزرگ برای جلب رضایت بچه هفت هشت ساله خانواده از جمله موضوعاتی است که در این فیلم دیده می شود.

هاشمی با بیان اینکه داستان فیلم پیچیده نیست و ساده و منطقی است اما عمیق! گفت: فیلمنامه صبور و خیلی آرام است و شتابزده نیست و صحنه هرزی ندارد و مخاطب را استراحت نمی دهد و همه صحنه ها معنا دارند.

وی بیان داشت: خود فیلم پیش گویانه است و تا سال ها بعد همین اتفاق برای یک سری خانه ها می افتد. تاثیر اجتماعی این فیلم خیلی زیاد بوده و تحت گزارشاتی این سوال از همین نوع افراد پرسیده شده و حتی مورد هایی بوده که مخاطب و شهروندی را به  فهمی رسانده که برای مثال تلاش کند آن بویی که در فیلم درموردش صحبت می شود را ندهد تا رسوا و حقیر نشود.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه بانجی ها نام مکانی است که این افراد در آن زندگی می کردند و اوج فلاکت را در یک صحنه می رساند اظهارداشت: مساله بعدی اینترنت در کره جنوبی است که در واقع پرسرعت ترین اینترنت جهان را داراست و نشان می دهد جایی که این افراد زندگی می کنند اینترنت آنتنی ندارد جز در کنار توالت فرنگی که همه اینها دارای نکته هستند.

وی بیان داشت: این فیلم اوج مصیبت و فلاکت را در چند دقیقه اول می رساند. در فلسفه معمولا سیر از کلی به جزئی است اما هنر بیانش جزئی است و از یک مورد استفاده می کند و آن مورد را بسط می دهد که همان استقرا است.

هاشمی عنوان داشت: بیان اندیشه در هنر سیرش از جزئی به کلی است و استقرا در منطق به آن گفته می شود و کلیدی ترین نکته بالا و پایین است. دارا ندار، فقیر غنی، بالا پایین و این افراد اینقدر پایین هستند که سطح توالت چند سانت از آن ها بالاتر است و این یعنی از ارتفاع لوله های فاضلاب شهری هم پایین تر هستند.

وی با بیان اینکه انگل به کسی یا چیزی گفته می شود که به کسی می چسبد و از آن تغذیه می کند یا در مکانی زندگی می کنند که انگل رشد می کند گفت: این ها می توانند وجوه تسمیه این فیلم باشند و آنها حتی حاضرند سم قوی را استشمام کنند تا حشرات بدون هزینه بمیرند.

این عدالت پژوه با بیان اینکه فقر اعتماد به نفس انسان را کم می کند و دوست پسر خانواده با قدرت جلوی این افراد می ایستد و وقتی اعتماد بنفس اینها با جایگاهشان بیشتر می شود برای پاسخ نزد آن شخص می روند و در کل بالایی ها برای پایینی ها دردسرند و این از برخورد کابینت با سر مرد خانواده نشان داده می شود.

وی بیان اینکه درمورد سقوط هم از بالا به پایین سقوط نمیکنند بلکه از پایین به پایین تر سقوط می کنند گفت: این برعکس گفته مولوی است که میفرماید لاجرم آن که بالاتر نشست استخوانش سخت تر خواهد شکست.

هاشمی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه این فیلم به خوبی نابرابری ظالمانه را به تصویر می کشد گفت: عدالت واژه سختی است و فهم آن سخت است. واژه حق و برابری دو واژه ای است که اگر ضمیمه عدالت شود درک عدالت انضمامی تر می شود.

وی بیان داشت: بدون برابری عدل فهمیده نمی شود و اصل، برابری بنابر عدالت است و هرچیزی غیر از این است باید توجیه کنیم و نکته مهم دیگر این فیلم این است که مشکلات موجود ساختاری هستند نه فردی.

این عدالت پژوه با بیان اینکه فروپاشی نظام اجتماعی جایی اتفاق خواهد افتاد که افراد پایین از نظر توانایی را بالا کشیده و افراد توانمند را پایین بیاوریم گفت: مسئولینی که هدف اصلی و اولشان خدمت به مردم نباشد در کلام امیرالمومنین علیه السلام نیز مذمت شده اند.

وی با بیان اینکه پایان فیلم اصلا امیدوارکننده نیست و برابری را دست نیافتنی نشان می دهد و شرایط نسبت به قبل نیز بدتر شده است اظهارداشت: نگاه دینی و اسلامی به عدل تماما سفارش به عدل است و اساسی ترین نیاز این است که عدالت و برابری برای اکثریت جامعه محقق بشود تا بسیاری از مشکلات ما حل شود.

هاشمی گفت: عدالت امری بسیار جدی است و اصلا شوخی بردار نیست و خود خداوند از اینکه ظالم دانسته شود به خشم می آید و در آیات بسیاری این مساله را از خود دور کرده است و وقتی خداوند خودرا ملزم به رعایت عدل می کند البته با حسن و قبح ذاتی، معلوم میشود که عدل اصلا شوخی بردار نیست.

وی با بیان اینکه باید در گام اول عزم جدی و اصیلی بر تحقق عدالت داشته باشیم خاطرنشان کرد: به این معنا که باید عدالت و تحقق آن را سرلوحه کار قرار دهیم و اگر آن را نداشته باشیم موفق نخواهیم شد و این عزم جدی چند لازمه دارد که یکی از آنها خود انتقادی است.